مدیریت دانش یک رویکرد سیستماتیک برای فعال کردن دانش و اطلاعات برای رشد، جریان چرخه دانش و ایجاد ارزش است؛ بنابراین تیم‌های مدیریت دانش مسئول رویکردهایی هستند که کمک می‌کنند که دانش (آشکار و پنهان) در زمان مناسب در دسترس افراد مناسب قرارگرفته تا افراد سازمان بتوانند کارآمدتر و موثرتر باشند.
مسئولیت‌های تیم مدیریت دانش
به‌طورمعمول، تیم‌های مدیریت دانش مسئول مدیریت مجموعه‌ای از ابزارها و رویکردهای رایج مانند انجمن‌های خبرگی، جستجو و کشف، همکاری مجازی، انتقال دانش، درس‌های آموخته‌شده و نقشه‌برداری دانش هستند. نحوه دستیابی آن‌ها به این امر می‌تواند بسته به مکان و نحوه همسویی تیم‌های مدیریت دانش در کسب‌وکار و نقش‌های رسمی و غیررسمی، متفاوت باشد.
مسئولیت‌های متداول تیم مدیریت دانش اغلب عبارت‌اند از:
- تدوین، نظارت و دسترسی به انواع دانش
- همکاری، یادگیری و نوآوری مرتبط با کسب‌وکار
- ادغام رویکردهای افراد، فرآیند و فناوری
- توانمندسازی افراد از طریق ایجاد دسترسی کامل‌تر و عادلانه به اطلاعات
برای مطالعه‌ی مقالات تخصصی مدیریت دانش به پایگاه دانش مراجعه فرمایید.
نقش‌های رایج در تیم اصلی مدیریت دانش
طبق تحقیقات APQC، «متخصص مدیریت دانش» و «رهبر مدیریت دانش» رایج‌ترین نقش‌های مدیریت دانش تمام‌وقت یا نیمه‌وقت در سازمان‌ها هستند. علاوه بر این، پژوهش‌ها و تجارب در صنایع مختلف نشان داده است که کدام نقش‌های تیم اصلی مدیریت دانش برای موفقیت یک برنامه مدیریت دانش حیاتی هستند. این نقش‌ها عبارت‌اند از:
- رهبر مدیریت دانش: به‌عنوان راهنما، سرپرست و قهرمان تیم مدیریت دانش عمل می‌کند. آن‌ها اطمینان حاصل می‌کنند که تمام ابتکارات مدیریت دانش از ماموریت و اهداف سازمان حمایت می‌کنند و با آن‌ها همسو می‌شوند. همچنین نظارت بر روابط تیم مدیریت دانش با رهبران کسب‌وکار و سایر ذینفعان درگیر در فعالیت‌های مدیریت دانش، صرف‌نظر از هرگونه مرز عملکردی یا جغرافیایی که ممکن است وجود داشته باشد را بر عهده‌دارند.
- متخصص مدیریت دانش: کسب دانش، به اشتراک‌گذاری، مدیریت و استفاده مجدد را در سراسر فرآیندها و سیستم‌های تجاری عملیاتی سازمان ارتقا می‌دهد. آن‌ها این کار را با تقویت ارتباطات بین قابلیت‌های اشتراک دانش و پلتفرم‌های فناوری اطلاعات و تسهیل تبادل یکپارچه دانش بین افراد و در بین آن پلتفرم‌ها انجام می‌دهند. متخصصان مدیریت دانش ممکن است بر اساس نیازهای مدیریت دانش ذینفعان داخلی که از آن‌ها حمایت می‌کنند، نقش‌های دیگری نیز داشته باشند. ازجمله تسهیل‌کننده و توسعه‌دهنده چرخه محتوا.
- فناوری اطلاعات در مدیریت دانش / تحلیلگر کسب‌وکار: از برنامه مدیریت دانش به‌عنوان رابط بین تیم اصلی مدیریت دانش، واحدهای تجاری، کاربران و گروه‌های فناوری اطلاعات/ دیجیتال پشتیبانی می‌کند. از طریق همکاری با همه ذینفعان برنامه مدیریت دانش، تحلیلگر فناوری اطلاعات/کسب‌وکار اطمینان حاصل می‌کند که نیازهای سازمان برآورده شده است، سطح مناسبی از پشتیبانی فناوری به کاربران ارائه می‌شود و از قابلیت‌های موجود و جدید فناوری اطلاعات به‌طور موثر استفاده می‌شود.
- مدیر ارتباطات/ تغییر مدیریت دانش: مسئول توسعه، مدیریت و انتشار استراتژی‌های تغییر و ارتباطات برای طیفی از ذینفعان در رابطه با برنامه مدیریت دانش است. آن‌ها با سایر اعضای تیم اصلی مدیریت دانش و کاربران ابزارها و رویکردهای مدیریت دانش برای ایجاد و حفظ آگاهی از دارایی‌های دانش و فرصت‌های اشتراک‌گذاری کار خواهند کرد. همچنین امکان جستجو و انتشار داستان‌های موفقیت؛ و ارتباطاتی را برای رهبری و رهبری برای سایر کارکنان از طریق سامانه‌های ارتباطی و جامع برنامه مدیریت دانش فراهم می‌کند.
نقش‌های تجاری رایج در حمایت از تیم‌های مدیریت دانش
کوچک بودن اندازه بیشتر تیم‌های اصلی مدیریت دانش به این معنی است که محدودیتی برای کارهایی که می‌توانند انجام دهند وجود دارد. حتی اگر یک تیم اصلی بسیار قوی مدیریت دانش دارید، این اعضای تیم همیشه مهارت و دانش لازم برای پشتیبانی از هر از برنامه‌ای از مدیریت دانش را ندارند؛ بنابراین، مهم است که از افراد در کسب‌وکار برای کمک به برخی فعالیت‌های مدیریت دانش استفاده کنید.
ابتدا، یک کمیته راهبری یا مشورتی مدیریت دانش را ایجاد کنید. سپس اقدام به تشکیل تیم عملیاتی / اجرایی که معمولاً شامل مدیران ارشد و رهبران / مدیران واحدها را شامل می‌شود، نمایید. این تیم مسئول تهیه و تدوین برنامه‌های مختلف مدیریت دانش ازجمله شناسایی و اولویت‌بندی دانش کلیدی در سازمان و اعتبار بخشیدن به فعالیت‌های مرتبط با مدیریت دانش است.
تحقیقات APQC همچنین شش نقش کسب‌وکار مدیریت دانش را شناسایی کرد که با درجه بالاتری از موفقیت برنامه مدیریت دانش، در زمانی که به‌جای وجود نقش‌های غیررسمی یا داوطلبانه رسمی شوند، مرتبط هستند:
- نقش حامی: کمک می‌کنند تا برنامه‌های مدیریت دانش با اولویت‌های کسب‌وکار هماهنگ شوند، با مدیریت تغییر و برنامه تغییرات ارتباط برقرار کنند و از عملکرد تیم‌های مدیریت دانش اطمینان حاصل کنند.
- نقش پیشاهنگ: مسئول آشکار کردن نیازها و فرصت‌های دانش هستند.
- نقش رهبری انجمن‌های خبرگی: جهت و اهداف را برای انجمن تعیین کنید، همچنین منافعی را برای اعضای انجمن‌ها و سازمان تضمین کنید.
- نقش کارشناس: دانش کلیدی را شناسایی و نقشه دانش ترسیم کنید.
- نقش توسعه و ارتقای فرهنگ: توضیح و ترویج مدیریت دانش برای همتایان در چارچوب وظایف خود.
- نقش مربی / منتور: به همسو کردن رویکردهای مدیریت دانش با همتایان و اعمال رویکردهای مرتبط برای آموزش در چارچوب وظایف خود کمک می‌کنند.
آینده تیم‌های مدیریت دانش
در اواسط سال 2024، APQC تحقیقات جدیدی را برای معیارها و معیارهای برنامه مدیریت دانش و اعضای مدیریت دانش برای جمع‌آوری اطلاعات و روندها در مورد مسئولیت‌ها و نقش‌های کلیدی در مدیریت دانش، ازجمله همسویی سازمانی و ادغام با سایر حوزه‌های کسب‌وکار برای ارزش بیشتر آغاز خواهد کرد. درحالی‌که تحقیقات فعلی APQC نشان می‌دهد که تمرکز ازنظر پذیرش مدیریت دانش، عملکرد و ادراک رهبری بر ساختارهای غیرمتمرکز و ترکیبی مزایای قابل‌توجهی دارد، ما بیشتر به همسویی و ادغام سازمانی با سایر حوزه‌های کسب‌وکار خواهیم پرداخت.
آنچه اکنون می‌دانیم این است که در بسیاری از سازمان‌ها به دلیل تغییر از کار در سازمان به دورکاری و یا ترکیبی از هر دو حالت و تأثیرات آن بر همکاری مجازی و همچنین شتاب دادن به فناوری‌های پیشرفته مانند هوش مصنوعی مولد و تأثیر بر قابلیت‌های مدیریت دانش در بسیاری از سازمان‌ها، کانون توجه بوده است. هدف ما ارائه بهترین شیوه‌ها و روندهای به‌روز برای کمک به شما در یادگیری و رشد قابلیت‌های مدیریت دانش و تضمین ارزش طولانی‌مدت برای سازمان‌های شما است.
منبع:
https://www.apqc.org/blog/km-team-success-starts-clear-roles?utm_source=pocket_mylist